ورزش چی کونگ چیست؟

چی کونگ یا کونگ فوی درونی از قدمتی بالغ بر 4500 سال برخوردار است. این هنر کهن و دانش عمیق از فرزانگان چین باستان منشاء گرفته ولی چون موضوع اصلی آن میدان انرژی انسانی است، بنابراین فارغ از هرگونه مرزبندی، رنگ، نژاد، جنسیت و مذهب؛ به کل بشریت اختصاص دارد.

چی کونگ سیستمی جامع از وضعیت بدنی هماهنگ، حرکت، تنفس و مراقبه است که برای اهداف سلامتی، معنویت و آموزش هنرهای رزمی بسیار مفید است. این روش سنتی به منظور تهذیب و ترویج انرژی چی، که همان انرژی حیات است، به کار می‌رود.

تمرین چی کونگ معمولاً شامل مدیتیشن متحرک، تنفس ریتمیک عمیق و حالتی از آرامش ذهنی است. مردم در سرتاسر چین و سراسر جهان از چی کونگ برای تمدد اعصاب، خوددرمانی، مدیتیشن و تزکیه نفس از این روش بهره می‌برند. این رشته بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و مانند تای چی و یوگا، طرفداران زیادی در سراسر جهان دارد. ریشه‌های چی کونگ به چین باستان بازمی‌گردد و به عنوان یکی از راه‌های حفظ سلامتی و افزایش طول عمر شناخته می‌شود.

چی کونگ چیست؟

چی کونگ (Qigong) یک سیستم جامع از تمرینات جسمی و ذهنی است که ریشه در فرهنگ و طب سنتی چینی دارد. این واژه از دو کلمه چینی “Qi” (چی) و “Gong” (گونگ) تشکیل شده است. “Qi” به معنای هوا، گاز یا نفس است، اما در مفهوم گسترده‌تر، به عنوان “انرژی حیاتی” یا انرژی در حال گردش در بدن ترجمه می‌شود.

“Qi” (چی) اصل اساسی در طب سنتی چینی و هنرهای رزمی است و به عنوان انرژی حیاتی که در سراسر بدن جریان دارد، شناخته می‌شود. “Gong” به معنای تزکیه، کار، تمرین، مهارت، تسلط و دستاورد است. این دو کلمه با هم ترکیب شده‌اند تا سیستمی را توصیف کنند که برای پرورش و تعادل انرژی زندگی، به ویژه برای سلامتی و رفاه، طراحی شده‌ است.این رشته شامل تمرینات مختلفی است که هدف آنها بهبود جریان چی در بدن، افزایش انرژی و تعادل ذهنی و جسمی است.

اصول این رشته بر اساس تئوری یین و یانگ بنا شده که روابط بین مکمل‌ها مانند: نرم و سخت، مرد و زن، تاریک و روشن را توضیح می‌دهد. بر اساس این تئوری طبیعت حداکثر تلاش خود را انجام می‌دهد تا مکمل‌ها را به هارمونی و هماهنگی برساند. این روش امروزه، به عنوان یکی از روش‌های مؤثر برای حفظ سلامتی، افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی شناخته می‌شود. تمرینات چی کونگ شامل مدیتیشن متحرک، تنفس ریتمیک عمیق و حالت‌های مراقبه‌ای ذهن است که همه این‌ها به تقویت جسم و ذهن کمک می‌کنند.

تاریخچه چی کونگ

چی کونگ ریشه‌های عمیقی در فرهنگ باستانی چین دارد و قدمتی باستانی دارد. این سیستم تمرینی در بخش‌های مختلف جامعه چین توسعه یافته است:

1. طب سنتی چینی: در این حوزه، چی کونگ به منظور پیشگیری و درمان بیماری‌ها به کار گرفته شده است.
2. آیین کنفوسیوس: چی کونگ به عنوان روشی برای ترویج طول عمر و بهبود شخصیت اخلاقی مورد استفاده قرار گرفته است.
3. تائوئیسم و بودیسم: در این آیین‌ها، چی کونگ به عنوان بخشی از تمرینات مراقبه و معنوی به کار رفته است.
4. هنرهای رزمی چینی: چی کونگ برای افزایش توانایی‌های دفاع از خود و تقویت بدن و ذهن استفاده می‌شود.

چی کونگ معاصر از ترکیب سنت‌های مختلفی شکل گرفته است. از جمله این سنت‌ها می‌توان به تمرینات مراقبه‌ای تائوئیستی مانند “کیمیاگری درونی” (Neidan)، “چرخش چی” (Xingqi)، “مراقبه ایستاده” (Zhan Zhuang)، و تمرینات تنفسی “هدایت و کشیدن” (Dao Yin) اشاره کرد.

از اواخر دهه 1940 و 1950، دولت چین تلاش کرد تا رویکردهای مختلف این روش را در یک سیستم منسجم ادغام کند و پایه علمی محکمی برای آن ایجاد کند. در سال 1949، لیو گویژن نام “چی کونگ” را برای اشاره به سیستم تمریناتی که بر اساس دائوین و سایر سنت‌های فلسفی توسعه داده بودند، ایجاد کرد. این تلاش به عنوان شروع تفسیر مدرن و علمی از چی کونگ شناخته می‌شود.

محبوبیت چی کونگ در دهه 1990 به سرعت افزایش یافت و تعداد تمرین‌کنندگان به تخمین 60 تا 200 میلیون نفر در سراسر چین رسید. با این حال، همراه با محبوبیت، بحث‌ها و مشکلاتی نیز به وجود آمد. دولت چین در سال 1999 به منظور اعمال کنترل بر تمرینات عمومی، اقدامات سختگیرانه‌ای انجام داد، از جمله تعطیلی کلینیک‌ها و بیمارستان‌های چی کونگ.

انجمن بهداشت چی کونگ چین، که در سال 2000 تأسیس شد، تمرینات عمومی را با محدودیت‌های سختگیرانه‌ای تنظیم می‌کند و تجمعات عمومی را محدود می‌کند و مربیان را ملزم به داشتن گواهینامه‌های تایید شده توسط دولت می‌سازد. این تاریخچه غنی و متنوع، نشان‌دهنده اهمیت چی کونگ در فرهنگ و سلامت جامعه چینی است و نقش آن را در ترویج سلامتی و طول عمر به خوبی نشان می‌دهد.

فواید چی کونگ

• بهبود انعطاف‌پذیری و قدرت: حرکات ملایم این روش انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد، قدرت عضلانی را تقویت می‌کند و تحرک مفاصل را بهبود می‌بخشد.
• گردش خون بهتر: حرکات روان و تنفس کنترل‌شده، جریان خون و انرژی حیاتی (چی) را تقویت می‌کنند، که به بهبود عملکرد اندام‌ها و افزایش سرزندگی کمک می‌کند.
• تقویت سیستم ایمنی: تمرین منظم این روش می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد، مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها را افزایش دهد و بهبودی سریع‌ را تسهیل کند.
• تسکین درد: این تمرینات می‌توانند به کاهش دردهای مزمن مانند آرتریت و فیبرومیالژیا کمک کند، با کاهش التهاب و بهبود مکانیک بدن.
• کاهش استرس: جنبه‌های مراقبه‌ای چی کونگ با آرام کردن ذهن و تقویت حس آرامش درونی، به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند.
• افزایش تمرکز: این تمرین‌ها ذهن‌آگاهی و آگاهی از لحظه حال را تقویت می‌کنند که می‌تواند عملکرد شناختی و وضوح ذهنی را بهبود بخشد.
• آرامش و هماهنگی درونی: این تمرین‌ها ارتباط عمیقی بین ذهن، بدن و روح ایجاد می‌کند که منجر به خودآگاهی بیشتر و هماهنگی درونی می‌شود.
• تزکیه انرژی: تمرین‌کنندگان یاد می‌گیرند که انرژی حیاتی خود را پرورش دهند و متعادل کنند، که منجر به افزایش حس انرژی و رشد معنوی می‌شود.

بیشتر بدانید: فواید چای سبز

تمرینات چی کونگ

تمرینات چی کونگ دارای دو شاخه اصلی می‌باشند، یک شاخه جنبه کاربردی در هنرهای رزمی دارد و شاخه دیگر که شامل تمرینات چی کونگ اصیل است برای دستیابی به سلامتی، طول عمر و پیشرفت‌های روحی به کار می‌رود.

این رشته در اشکال مختلفی مانند چی کونگ پزشکی، رزمی و معنوی وجود دارد و هر کدام اهداف خاصی را دنبال می‌کنند. اصول اصلی چی کونگ شامل حرکت عمدی، تنفس ریتمیک، آگاهی، تجسم و استفاده از صدا به عنوان نقطه کانونی است. این تمرینات به بهبود سلامت جسمانی، وضوح ذهنی، تعادل عاطفی و رشد معنوی کمک می‌کنند و می‌توانند به عنوان یک روش جامع برای افزایش کیفیت زندگی مورد استفاده قرار گیرند.

پنج حیوان

تمرین پنج حیوان یا Wu Qin Xi، یکی از برجسته‌ترین روش‌های تمرین چی‌کونگ است که در دوران سلسله هان شرقی (25-220 پس از میلاد) توسط Hua Tuo، یکی از پزشکان برجسته چینی، ابداع شد. این تمرینات با تلفیق چی‌کونگ کلاسیک، تکنیک‌های تنفسی و تکنیک‌های کششی مختلف و الهام از حرکات حیواناتی مثل ببر، آهو، خرس، میمون و پرنده طراحی شد.

هدف اصلی این تمرینات نه تنها تقویت بدن بلکه درمان بیماری‌ها نیز بوده است. هر یک از این تمرینات به تقویت اجزای مختلف بدن و بهبود جریان انرژی کمک می‌کنند. به طور مثال، تمرین ببر برای تجمع چی ریه مفید است و انرژی را افزایش می‌دهد، در حالی که تمرین آهو عملکرد طحال، معده، کبد و کلیه‌ها را تقویت می‌کند. همچنین، تمرین خرس حرارت کبد را کاهش می‌دهد. تمرین میمون عملکرد مغز، خلق و خوی و گردش خون را بهبود می‌بخشد. در نهایت، تمرین پرنده جریان چی را در مریدین و کانال‌های جانبی بهبود می‌بخشد، تاندون‌ها و رباط‌ها را تقویت کرده و گردش خون و انعطاف‌پذیری مفاصل را تقویت می‌کند.

هشت قطعه زربفت

تمرینات هشت قطعه زربفت (Ba Duan Jin) یکی از اشکال رایج چی‌گونگ در چین است که به عنوان یک ورزش محبوب استفاده می‌شود. این تمرینات شامل هشت حرکت آرام و روان است که هدفشان بهبود جریان چی و گردش خون، تقویت عضلات و تاندون‌ها، و ارتقای سلامتی است. این تمرین ابتدا به عنوان یک نوع چی گونگ پزشکی معرفی شده است که برای بهبود سلامتی استفاده می‌شود، اما استفاده از آن توسط رزمی‌کاران به عنوان یک تمرین تکمیلی نیز شناخته شده است.

در طول تاریخ، تعداد حرکات این تمرین از هشت به دوازده گسترش یافته است و در منابع قرن نوزدهم به ژنرال یوفئی، یک شخصیت نیمه افسانه‌ای و قهرمان مردمی چین نسبت داده شده است. افسانه می‌گوید که او این تمرین را به سربازانش آموزش داده تا بدن آنها را قوی نگه دارد و آن‌ها را برای نبرد آماده کند. تاریخ‌دانان معتقدند که چی‌گونگ بادوانجین از زمان‌های قدیمی به وجود آمده و توسط شخصیت‌های تاریخی مختلف، از جمله ژنرال یو فی، رونمایی شده است.

بیشتر بدانید: تای چی چیست؟

تفاوت تای چی و چی کونگ

چی کونگ به مفهوم کونگ فوی گردش انرژی درونی است. بنابراین، هر روشی که بر تعادل و جریان انرژی درونی بدن تأثیر بگذارد، جزیی از دانش چی کونگ به شمار می‌آید. تای چی چوان، یکی از معروف‌ترین و ارزشمندترین بخش‌های چی کونگ، در سه حوزه سلامتی، تعالی معنوی و هنرهای رزمی دستاوردهای عظیمی را به هنرجویان و علاقمندان این هنر ارائه می‌دهد.

چی کنگ به عنوان یک تمرین باستانی، ریشه در طب چینی، فلسفه و هنرهای رزمی دارد و هدف اصلی آن پرورش و تعادل انرژی درونی بدن (چی) برای بهبود سلامتی، افزایش طول عمر و رشد معنوی است. تای چی، به عنوان یک هنر رزمی با هدف دفاع شخصی و مبارزه توسعه یافته و علاوه بر حفظ کاربردهای رزمی، برای تقویت آمادگی جسمانی، وضوح ذهنی و کاهش استرس تمرین می‌شود.

در زمینه فرم‌ها و روش‌ها، تای چی شامل حرکات آهسته و روانی است که در توالی پیوسته انجام می‌شوند و برگرفته از تکنیک‌های هنرهای رزمی هستند. چی کونگ، شامل تمرینات متنوعی از تکنیک‌های ساده تنفسی تا حرکات پویا است که به تنظیم تنفس، وضعیت بدنی و تمرکز ذهنی برای افزایش جریان چی می‌پردازد. به طور کلی، تای چی بیشتر به حرکات پیچیده و تکنیک‌های رزمی می‌پردازد، در حالی که چی کونگ بر پرورش انرژی درونی و تمرینات مراقبه متمرکز است. این دو روش مکمل یکدیگر هستند و تمرین‌کنندگان می‌توانند از ترکیب هر دو برای دستیابی به رفاه کلی بهره‌مند شوند.